Bồ Đề Tâm

Rất nhiều bậc cha mẹ cho rằng, ‘nghèo nuôi dưỡng con trai’ chính là cho ít tiền tiêu xài; còn ‘giàu nuôi dưỡng con gái’ chính là từ nhỏ xem con gái như công chúa, dùng tiêu chuẩn công chúa mà thương yêu nuôi nấng. Kỳ thực không phải như vậy!

Từ trước đến nay giàu sang có nhiều thục nữ, từ xưa đến nay áo quần lụa là ít nam nhân thành đạt. Cho nên, “lấy nghèo nuôi dưỡng bé trai, lấy giàu có nuôi dưỡng bé gái” được xem như “khuôn vàng thước ngọc” trong truyền thống nuôi dưỡng con cái.

Vậy “nghèo” nuôi con trai nghĩa là gì?

Cổ ngữ có câu: “gian nan khốn khổ, ngọc nhữ vu thành”, trải qua khó khăn gian khổ mài dũa mới thành ngọc, ý nói muốn thành nghiệp lớn thì phải vượt qua khó khăn gian khổ. Nam nhi muốn thành tài, thì không nên trốn tránh “khó khăn gian khổ” mài dũa, có như thế mới có thể “ngọc nhữ vu thành”.

Có thể có nhiều người hiểu rằng “nghèo” nuôi con trai, chính là cho con trai ít tiền để nghèo, không nên cho con hưởng thụ sung sướng. Kỳ thực, ý nghĩa quan trọng của “nghèo” nuôi con trai chính là thông qua cảm nhận sự nghèo khó và gian khổ của bản thân mà từ đó rèn luyện và bồi dưỡng phẩm chất, ý chí, tính cách, tạo nên những giá trị cho bản thân con trẻ.

Đối với mỗi bé trai, cho dù là trưởng thành hay thành thục chín chắn, đều cần phải tự lập, tự cường, cần đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn, cần phải có can đảm và dũng khí để đối diện khó khăn. Có thể nói rằng, quá trình trưởng thành và chín chắn của một nam nhi thành công là cả một quá trình không ngừng thử thách bản thân.

Đương nhiên, khi “nghèo” nuôi dưỡng con trai, là ý nói cha mẹ không nên nuôi dưỡng dạy dỗ con trai sống dựa dẫm, quen được nuông chiều, hãy để cho con trai của mình từ nhỏ có ít nhiều trải nghiệm, được rèn luyện, bồi dưỡng tính cách kiên định và mạnh mẽ.

Con trai sau này lớn lên sẽ phải gánh vác nhiều trách nhiệm với gia đình và xã hội, vì thế mà cha mẹ cần bồi dưỡng cho con những phẩm chất cần thiết

Vậy như thế nào để “nghèo” nuôi con trai?

1. Hãy để con trai chịu chút khổ

Cuộc sống dư thừa vật chất và có lắm tiền chi tiêu là sát thủ bậc nhất chôn vùi cuộc đời con trẻ.

Vì muốn con tích cực vươn lên, vì muốn nuôi dưỡng phẩm chất cần kiệm, muốn cho con trai không vướng vào “no thân ấm áo sinh hư’, tốt nhất cha mẹ vẫn nên để cho con trai thể nghiệm một chút cuộc sống nghèo khó. Cha mẹ có thể mang đến cho con cái điều kiện và hoàn cảnh học tập thuận lợi và tốt đẹp, nhưng nhất định không thể cho chúng cuộc sống hưởng thụ quá nhiều vật chất xa xỉ.

2. Thể nghiệm cảm giác thất bại

Một đóa hoa được trồng trong phòng kính sẽ không chịu được mưa to gió lớn bên ngoài. Nuôi dưỡng con trai theo kiểu nâng niu, trân quý “ngậm trong miệng sợ tan, nâng trên tay sợ đau”, như vậy sẽ làm cho đứa trẻ không rèn luyện được ý chí kiên cường, ngược lại dưỡng thành tâm lý yếu ớt, sức chịu đựng kém, chỉ cần gặp phải sự việc không như ý hoặc thất bại liền suy sụp tinh thần, dễ dẫn đến trạng thái cực đoan. Khó khăn trở ngại mới có thể kích phát tinh thần dũng cảm, dám đối mặt với thực tế. Khi trẻ gặp phải “thất bại”, cha mẹ nên cổ vũ để trẻ vượt qua sự thất bại, cũng là một cách để chiến thắng, lấy tâm thái tích cực để đối mặt với khó khăn gặp phải.

3. Rèn tính tự lập trong cuộc sống

Dưỡng dục con cái theo kiểu “Áo đưa tận tay, cơm đưa tận miệng” là điều tối kỵ nhất. Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều bạn đã là sinh viên đại học nhưng vẫn không biết nấu cơm, không biết giặt áo quần, không hề biết gấp chăn mền, áo quần, thật khiến cho người khác kinh ngạc. Một người nam nhân như vậy liệu có thể đối mặt với những thách thức trong xã hội này sao? Liệu có thể có năng lực sáng tạo được sao?

Làm cha mẹ, ngay từ khi con còn nhỏ, nên tập cho chúng tự mình làm những việc có thể làm được tùy theo sức lực và độ tuổi. Làm việc độc lập và tự lo liệu cho cuộc sống là quy luật của cuộc sống mà mọi người phải học được.

4. Chịu một ít ủy khuất thích hợp

Người xưa có câu “đại trượng phu co được giãn được”, ở đời chuyện bất bình đếm không xuể, nên phải dũng cảm đối diện. Nam nhi cần phải học được kiên cường. Khi con trẻ có hành vi sai trái, cha mẹ cũng nên khiển trách, thậm chí là trừng phạt thích hợp. Trong cuộc sống khó tránh được những ủy khuất, chịu nhận một ít ủy khuất thích đáng, thì càng sẽ hiểu sâu thêm về cuộc sống. Cha mẹ có thể động viên, cổ vũ để con cái có thêm dũng khí đối mặt với mâu thuẫn.

Trẻ nhỏ trải nghiệm qua nhiều cảm xúc sẽ rèn luyện được tâm lý vững vàng mạnh mẽ, giảm được tình trạng tâm lý nổi loạn, kích động không chịu được áp lực.

5. Học cách chịu trách nhiệm

Bởi vì có dũng khí, dám chịu trách nhiệm, càng không bao giờ trốn tránh trách nhiệm mới càng khiến cho người nam nhân thêm sức hấp dẫn. Trách nhiệm như là một “huy hiệu” được gắn liền trên vai của người nam nhi. Vậy nên ngay khi còn nhỏ các bé trai nên được bồi dưỡng lòng có trách nhiệm và chịu trách nhiệm, thì tương lai mới có thể gánh vác được trách nhiệm trụ cột cho gia đình và trọng trách đối với sự phát triển của xã hội, mới trở thành một người nam nhân ‘đầu đội trời chân đạp đất’.

6. Bồi dưỡng tính lạc quan và lòng nhân ái

Một người nam nhân ưu tú thành thục nhất định phải có phẩm chất tốt đẹp, nhất định phải có tâm thái lạc quan và tấm lòng nhân ái thiện lương.

Mỗi cha mẹ đều yêu thương con trai của mình, nhưng trong yêu thương cũng có phân loại ra “tình yêu nhỏ” và “tình yêu vĩ đại”. Tình yêu vĩ đại là không biên giới, cha mẹ có thể dùng những phương pháp khác nhau để dẫn dắt bồi dưỡng con trẻ, xóa đi những tư tưởng không tốt trong tâm hồn con trẻ, giúp con tiêu trừ lòng ích kỷ, giúp con trở thành một người có tâm thái lạc quan sáng lạn, tấm lòng chân thành thiện lương, trở thành một người nam nhân xuất sắc chân chính.

Còn đối với con gái thì nên dùng “giàu có” mà nuôi dưỡng

Giàu nuôi con gái, thực ra là ý muốn nói đối với các bé gái ngay từ lúc còn nhỏ cha mẹ nên chú trọng bồi dưỡng khí chất, bồi dưỡng tri thức để tăng thêm sự hiểu biết về cuộc sống này. Nhờ có hiểu biết rộng rãi, có tính độc lập, có chủ kiến, có trí tuệ, biết được rõ ràng mục tiêu mình cần theo đuổi, sau này khi lớn lên sẽ giúp cô gái không dễ bị choáng ngợp và hấp dẫn bởi những thứ hào nhoáng hư vinh trong cuộc sống.

Phẩm chất đầu tiên mà một bé gái nên được bồi dưỡng, đó là khéo hiểu lòng người, có tính cách tốt, biết khống chế cảm xúc của mình và có lòng biết ơn.

Như thế nào là “giàu” nuôi con gái?

1. Luôn cổ vũ khuyến khích

So với các bé trai, thì các bé gái lại sinh hoạt trong một thế giới ‘các mối quan hệ’, cho nên những cô gái của chúng ta cần được người khác khẳng định và tán thành, cần có người khác khích lệ cổ vũ tăng thêm sức mạnh. Đối với các bé gái, sự khẳng định và tán thành cùng sự cổ vũ khích lệ của người khác có ý nghĩa rất lớn đối với bản thân họ, nó như một nguồn động lực để bản thân các cô bé có thể tự tin, độc lập, kiên cường, theo đuổi những mục đích của mình.

Trong quá trình trưởng thành của một cô gái, nếu nhận được nhiều lời khích lệ, nhiều hành động mang ý nghĩa cổ vũ thì thường sẽ tạo ra những kỳ tích về giáo dục.

Những bậc cha mẹ thông minh thường hay nói với con những câu như thế này:

– Con gái, ba mẹ thương yêu con nhiều lắm!

– Ba mẹ tin tưởng con.

– Trong lòng ba mẹ, con là người giỏi nhất!

Khi con gái có điều thương tâm khổ sở, cha mẹ ôm con gái vào lòng; khi con gái nhút nhát, cha mẹ hãy vỗ vỗ vai con gái để động viên; khi con gái u buồn, cha mẹ nên thường xuyên tươi cười khích lệ con gái; những lúc rảnh rỗi, cha mẹ hãy cùng con gái thủ thỉ tâm tình …

Những cha mẹ thông minh sẽ không bao giờ nói những câu mang tính sát thương đối với con gái như:

– Sao lúc nào con cũng làm sai chuyện vậy!

– So với con người ta, con thật kém xa.

– Với biểu hiện như vậy thì thật không biết có tiền đồ gì không!

Con gái cần hơn là sự quan tâm và động viên từ các bậc cha mẹ

2. Dùng tình yêu thương để nuôi dưỡng

“Giàu nội hàm” là điều thứ hai cần bồi dưỡng cho con gái, đó chính là tình yêu, mà xuất phát từ chính tình yêu thương con cái của cha mẹ.

Chúng ta hãy dùng hai câu chuyện để thử kiểm tra “mức độ yêu thương” của bậc làm cha làm mẹ, hai câu chuyện là hai phương thức yêu thương con cái, để xem các bậc cha mẹ lựa chọn phương thức nào nhé!

Chuyện thứ nhất:

Con gái nhỏ và con nhà hàng xóm nảy sinh mâu thuẫn, người mẹ bèn nói với con gái rằng: “Nó thật đáng giận, đều là do lỗi của nó, nó làm cho bảo bối của mẹ bị thương, lần sau đừng bao giờ chơi với nó nữa nhé”.

Chuyện thứ hai:

Con gái nhỏ và con nhà hàng xóm nảy sinh mâu thuẫn, người mẹ bèn nói với con gái rằng: “Chúng ta tha thứ cho bạn ấy đi, mấy ngày trước bạn ấy còn mang đồ chơi cho con chơi cùng nữa mà”.

Thế nào là chân chính “thương yêu”? Thế nào là sủng ái? Qua hai câu chuyện trên, tin tưởng rằng nhiều người đã có được đáp án cho bản thân mình rồi.

Thương yêu chính là dùng những từ ngữ tích cực, trong sáng, ấm áp, tin tưởng, lạc quan… những lời lẽ gợi mở niềm hạnh phúc vui vẻ để chúng thấm dần vào tâm hồn đơn thuần mềm mại của con gái, những điều đó sẽ giúp con gái càng thêm niềm tin yêu vào cuộc sống, để thế giới của con gái tràn đầy tình yêu và niềm hạnh phúc.

4. Có trách nhiệm trong nuôi dưỡng

Đối với nuôi dưỡng con gái, cha mẹ không nên quá mức “tùy theo tự nhiên” được, mà cần có một thái độ “có trách nhiệm”. Thái độ “có trách nhiệm” là gì? Đó chính là cha mẹ cần phải “giúp bận rộn” đối với con gái.

Khi con gái có tính cách hướng nội, thậm chí có lúc tự ti, thì cha mẹ có thể “giúp bận rộn” thêm, có thể tạo cơ hội giúp con gái giao tiếp với xã hội bên ngoài nhiều hơn, hàng ngày có thêm nhiều khích lệ cổ vũ và khen ngợi hơn, để cho con gái tự tin hơn vào bản thân mình.

Khi con gái tỏ ra không có sở thích đặc biệt, không có năng khiếu gì, thì cha mẹ có thể “giúp bận rộn” chút, như mang con gái đi dạo ở của hàng nhạc cụ hoặc trường dạy múa, nhằm dẫn dắt con gái bồi dưỡng nên những sở thích mới của mình.

Khi con gái gặp phải lựa chọn trọng đại, cảm thấy khó xử, thì cha mẹ có thể “giúp bận rộn” chút, có thể đem ưu điểm và nhược điểm của vấn đề phân tích rõ ràng cho con gái, tinh tế giúp con gái hiểu được vấn đề và đưa ra lựa chọn của mình.

Chịu trách nhiệm không phải là nói cha mẹ cần phải chăm lo tốt hơn về ăn uống và sinh hoạt thường ngày của con gái. Mà chính là đối với con gái cha mẹ phải có trách nhiệm bồi dưỡng giáo dục năng lực, có trách nhiệm đối với sự phát triển khỏe mạnh cả về thể lực và tinh thần, có trách nhiệm về kế hoạch cuộc sống, có trách nhiệm đối với tương lai của đứa trẻ…

Cha mẹ có trách nhiệm hay không, sẽ quyết định con gái khi lớn lên sẽ trở thành một người không có chính kiến, mọi việc đều dựa vào người khác hay một người độc lập mạnh mẽ, có thể xử lý được mọi việc.

               Đối với con gái cha mẹ cần phải để ý tinh tế hơn về mặt tâm lý.

***

Kỳ thực, mỗi gia đình đều có một cách nuôi dạy con, cho dù là dùng phương thức “nghèo” hay “giàu” để nuôi dưỡng, thì ý nghĩa và tác dụng của nó đều quyết định ở giáo dục của cha mẹ.

Gia đình là cái nôi nuôi dưỡng nên nhân phẩm của con cái, muốn dạy con trẻ chăm chỉ, lễ phép, biết tôn trọng người khác, cũng như bồi dưỡng con trẻ có tính ham mê học hỏi, tiết kiệm, thói quen sạch sẽ gọn gàng, thì cha mẹ cần phải nghiêm túc làm tấm gương để cho con trẻ soi vào đó mà học tập theo.

Con trẻ cũng như một mặt gương, cha mẹ là kiểu người như thế nào, thì phản chiếu ở trong gương là kiểu người đó. Muốn thay đổi con trẻ, thì cha mẹ phải tự sửa đổi chính bản thân mình cho tốt.

Nếu con trẻ lớn lên thường xuyên bị chê bai, thì sẽ trở thành một người luôn chê bai người khác.

Nếu con trẻ lớn lên trong một gia đình đanh đá cay nghiệt, thì sẽ trở thành một người thô bạo.

Nếu cha mẹ dùng cảm xúc bất an để giáo dục con trẻ, thì con trẻ cũng trở thành người có cảm xúc bất an

Nếu con trẻ lớn lên trong hoàn cảnh bị thương hại, thì sẽ cảm thấy đời mình thực bi thảm và mất đi lòng tin.

Nếu cha mẹ luôn khinh thường con mình, thì đứa trẻ sẽ trở nên nhút nhát và không có ý chí.

Nếu cha mẹ luôn mến mộ người khác, thì con trẻ cũng sẽ trở thành một người mến mộ người khác.

Nếu con trẻ thường xuyên bị trách cứ, thì đứa trẻ sẽ cảm thấy bản thân mình là một kẻ vô dụng.

Nếu muốn con trẻ tràn đầy tự tin, thì cha mẹ đừng tiết kiệm lời khen ngợi, cổ vũ.

Nếu muốn con trẻ có tấm lòng rộng rãi khoáng đạt, khoan dung với người, thì cha mẹ nên dùng tấm lòng rộng lượng khoan dung để đối xử với con trẻ.

Nếu muốn con trẻ biết quan tâm người khác, trở thành người hiền lành hòa nhã, thì cha mẹ hãy giáo dục con trẻ cùng chia sẻ với người khác, hãy dịu dàng quan tâm nuôi dưỡng con trẻ.

Chuyện kể rằng, ở một nhà nọ có nuôi một con trâu và một con chó. Con chó được nằm trong nhà còn trâu phải ở riêng ngoài chuồng. Mỗi ngày trâu đều phải ra đồng cày bừa từ sáng sớm đến chạng vạng tối mới được về, còn chó chỉ việc nằm ở trước cổng, canh chừng nhà cửa.

Một hôm, đi làm về, trâu mệt quá, nằm lăn ra đất thở phì phò. Chó đi ngang qua, thấy vậy bèn phe phẩy cái đuôi, dừng lại hỏi han. Trâu đang lúc mệt nhoài, thấy vậy liền nói mát: “Không có ai sung sướng bằng anh, chỉ ăn rồi nằm.”

Chó nghe trâu nói vậy liền tiu nghỉu, có chút không vui: “Anh tuy phải làm lụng vất vả nhưng lại có giờ giấc. Sáng đi, chiều về, tối còn được nghỉ ngơi, tắm mát, rồi cứ thế lăn ra mà ngủ. Tôi tuy có vẻ nhàn hạ nhưng nào có được yên giấc. Nằm lim dim mà trong lòng không yên, tai phải luôn ngếch lên nghe ngóng canh chừng, không dám lơ là công việc. Nếu ngủ quên hoặc bất cẩn để xảy ra mất trộm thì tôi khó mà sống được. Anh thấy tôi có sướng không?”

Trâu nghe nói mới hiểu tình cảnh của chó, nghĩ mà thương nên an ủi:

“Đúng là anh cũng không sung sướng gì. Nghe anh nói tôi mới biết cả hai chúng ta đều khổ cả. Chắc chỉ có lũ chim trời, cá nước là sướng nhất, tự do tự tại, thích đi đâu thì đi, không thích đi kiếm mồi thì đi chơi, không phải chịu kiếp tôi tớ.”

Chim chích đang rỉa lông trên cành sấu, nghe thấy vậy liền ngẩng đầu lên phân trần:

“Anh trâu ơi, anh không biết đấy thôi, chúng tôi cũng có nỗi khổ riêng của mình đấy. Tuy chúng tôi được tự do tự tại nhưng cũng phải tất bật đi kiếm mồi thì mới có cái ăn, luôn bị nguy hiểm rình rập, có thể mất mạng bất cứ lúc nào. Các anh tuy tù túng một chút nhưng không phải chịu cảnh màn trời, chiếu đất, không phải lo cái ăn, cái mặc. Các anh mới thật là sung sướng”.

Trâu và chó nghe xong liền thở dài: “Đúng là ai cũng có nỗi khổ của mình. Chẳng ai sướng hơn ai.”

Con người ta thường có thói quen ngưỡng mộ, ham thích hạnh phúc của người khác nhưng nếu có lúc quay đầu nhìn lại sẽ phát hiện cuộc sống của chính mình đang được người khác ngưỡng mộ. Kỳ thực mỗi một người đều đang hạnh phúc, chỉ là hạnh phúc của bạn thường đang ở trong mắt người khác.

Vậy nên, trong cuộc đời này, muốn tạo cho mình một đời sống vui vẻ, thật ra rất đơn giản, bạn chỉ cần hai loại nguyên liệu: một cách thức sống đơn giản và một trái tim tràn đầy sự biết ơn. Sống một cuộc sống rất đơn giản, làm một người thành thật, bí quyết của niềm vui chẳng qua chỉ là như vậy mà thôi. Thay vì phải canh canh trong lòng với dục vọng không thể làm được, chi bằng cảm thấy biết ơn và thỏa mãn với những gì bạn đang có.

Chỉ cần ít ham muốn thì chúng ta sẽ cảm thấy đủ. Giống như bài thơ “Thế nào là được”:

“Sống một kiếp người, bình an là được
2 bánh 4 bánh, đi được là được
Tiền ít tiền nhiều, đủ ăn là được.
Người xấu người đẹp, dễ coi là được.

Người già người trẻ, miễn khỏe là được
Nhà giàu nhà nghèo, hòa thuận là được.
Ông xã về trễ, miễn về là được.
Bà xã càu nhàu, thương mình là được.

Con ngoan con quấy, biết nghe là được.
An lành bệnh tật, miễn lớn là được.
Tiến sỹ cũng được, bán rau cũng được.
Sau khi trưởng thành, sống được là được.

Nhà to nhà bé, ở được là được
Hàng hiệu hay không, mặc được là được.
Tất cả phiền não, biết xả là được
Bảo thủ cố chấp, biết quên là được.

Không phải có tiền muốn gì cũng được
Tâm tốt, việc tốt, số mệnh đổi được
Ai đúng ai sai, trời biết là được
Tích đức tu thân, kiếp sau cũng được.

Thiên địa vạn vật, tùy duyên là được
Có rất nhiều việc, nhìn xa sẽ được
Nói nhiều như vậy, hiểu được là được
Vẫn còn chưa hiểu, xem lại là được.”

Thế gian có hai kiểu người, một là người biết nỗ lực tiến lên và thay đổi vận mệnh của chính mình, hai là dậm chân tại chỗ để thụt lùi về sau. Vậy điều gì làm lên sự khác biệt đó?

Con người khi sinh ra, người ta không thể chọn cho mình nơi khởi đầu nhưng lại có thể chọn cho mình đích đến.

Và đây là 9 điểm mà người muốn có một vị trí tốt ở đích đến nên tham khảo:

1. Tươi cười

Người xưa có câu: “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ”. Cười nhiều giúp bạn tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm đau, ngăn chặn bệnh về tim, giúp trí óc minh mẫn… Ngoài ra, nụ cười giúp bạn thêm rạng rỡ, tươi tắn, gây thiện cảm với người đối diện.

Nụ cười được xuất phát từ nội tâm sẽ khiến cho vận khí của bạn ngày một tốt thêm. Họ là người biết tìm được niềm vui từ ngay cả những điều nhỏ nhặt bình dị trong cuộc sống hàng ngày.

2. Học tập

Có câu nói, mỗi ngày thay đổi 1% chính mình, bạn sẽ là một thiên tài. Cuộc sống cần không ngừng học hỏi, mỗi ngày học một chút sẽ khiến năng lực của bạn ngày càng mạnh.

Luôn luôn có một điều gì đó thú vị phía trước cần được khám phá và học tập. Quan tâm đến một khía cạnh nào đó trong cuộc sống sẽ làm cho bạn cảm thấy có thêm nhiều năng lượng, hơn nữa sẽ tác động tích cực đến tâm trạng của bạn, và khiến cho mỗi ngày qua đi có ý nghĩa hơn.

3. Thích ứng

Xã hội thay đổi, cuộc đời đổi thay, mỗi ngày cần học tập thích nghi với hoàn cảnh, học cách hoà hợp với người, với công việc. Nếu bạn không phát triển để thích ứng với sự thay đổi của thế giới… nghĩa là bạn đang bước lùi.

Và nếu bạn không chuyển mình để bắt nhịp với guồng quay của cuộc sống, bắt kịp với những yêu cầu về môi trường sống, môi trường học tập, những mối quan hệ xung quanh, cũng như làm chủ những quyết định quan trọng trong chính cuộc sống của bản thân mình… bạn sẽ bị quật ngã!

4. Lý giải

Mỗi ngày học tập một chút, đứng tại lập trường của người khác mà suy nghĩ vấn đề, hiểu người khác hơn cũng giúp bản thân mình hoàn thiện và nhận thức tốt hơn.

Điều quan trọng nhất là bạn phải nhận ra những điểm cần cải thiện, xác định các giải pháp tối ưu, rồi đưa ra quyết định, tiếp theo là hành động chia sẻ thế mạnh với người khác. Sự nhận thức ở đây sẽ giống như bước đệm giúp ta chấp nhận sự thật rằng, bản thân có thể không như những gì mình vẫn nghĩ, và chấp nhận học hỏi để thay đổi.

5. Bao dung

Mỗi ngày buông bỏ một chút những điều không cần thiết, bao dung người khác cũng chính là bao dung chính mình.

Bao dung để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn, con người gần gũi với nhau hơn. Lòng bao dung đưa con người đến những giá trị của Chân – Thiện – Nhẫn, giúp con người trở nên hoàn thiện hơn.

6. Thưởng thức

Mỗi ngày đều không ngừng học tập ưu điểm của người khác, buông bỏ sự đố kỵ trong lòng, học cách thưởng thức cái đẹp trong cuộc sống, vậy thì cuộc sống của bạn sẽ ngày một rộng mở.

Những điều tuyệt vời nhất trong cuộc sống là miễn phí. Vậy nên, hãy tận hưởng những điều nhỏ bé nhất, bởi sẽ có ngày bạn nhìn lại và phát hiện ra rằng chúng chính là những điều thật lớn lao.

7. Khiêm nhường

Khiêm nhường là một đức tính rất cần thiết và là thái độ sống đẹp trong xã hiện nay. Vì không ai trong chúng ta là hoàn hảo cả, trí tuệ của mỗi chúng ta chỉ là một hạt cát bé nhỏ giữa sa mạc rộng lớn, khiêm nhường sẽ giúp chúng có thể hoàn thiện bản thân và mở rộng vốn hiểu biết của chính mình.

Người khiêm nhường ắt sẽ độ lượng, người sống độ lượng ắt sẽ thành công. Học được khiêm nhường chính là bước lên bục thành công. Sống không tranh chấp so đo với người, không tự cao tự đại sẽ khiến cuộc sống của bạn mỗi ngày là một ngày vui.

8. Lương thiện

Cổ nhân có câu “Nhân chi sơ, tính bản thiện”, có nghĩa là mọi con người khi mới được sinh ra đều mang trong mình bản tính thiện lương như nhau.

Lương thiện là khởi nguồn của phúc báo, người lương thiện sẽ khiến cuộc sống ngày một ấm áp, sống trong tình người còn sợ gì người phụ. Người mà có phúc báo sẽ luôn có quý nhân giúp đỡ, có quý nhân sợ gì không thể thành công.

9. Cảm ơn

Làm người thì phải biết cảm ơn người khác, người biết cảm ơn là người biết sống có thuỷ có chung, một trái tim có thuỷ có chung thì ân tình rộng khắp, cuộc sống vươn xa.

Lời cảm ơn thể hiện thái độ tích cực của con người và mang lại nhiều sự thay đổi. Khi biết nói lời cảm ơn, có nghĩa là chính người đó ý thức được rất rõ về bản thân, tôn trọng người khác, từ đó sẽ cố gắng mang lại nhiều giá trị tốt đẹp hơn, có ý thức hơn trong việc xây dựng cuộc sống này.

Một ông già mù bắt taxi, lúc xuống xe đồng hồ tính tiền báo 450 nghìn. Tài xế đẹp trai dìu ông đến nơi an toàn và nói cháu không lấy tiền của ông, bởi vì cháu kiếm tiền dễ hơn ông.

Thật trùng hợp, lúc này một bà lão từ khu dân cư đi ra và nói muốn đi taxi. Trên đường đi, bà trò chuyện tâm sự với lái xe rất vui vẻ. Lúc xuống xe, đồng hồ tính tiền hiện ra 550 nghìn, bà lão rút ra 1 triệu đưa cho lái xe rồi nói: “Tiền này bao gồm cả tiền đi xe của ông lão vừa rồi, ta cũng không vĩ đại gì nhưng ta kiếm tiền dễ hơn cháu, hy vọng cháu có thể tiếp tục làm việc tốt”.

Có một câu chuyện đầy cảm hứng muốn mọi người cùng chia sẻ. Vào một đêm bão tuyết xảy ra tại Texas, nước Mỹ, có một chàng thanh niên trẻ tên là Kress bị kẹt xe ở vùng ngoại ô khu. Trong khi anh vô cùng lo lắng thì có một người đàn ông cưỡi ngựa qua và thấy được tình cảnh này.

Người đàn ông liền dùng ngựa của mình kéo chiếc xe ô tô của Kress về thị trấn nhỏ. Kress vô cùng cảm kích và mong muốn biếu người đàn ông này tiền để tỏ lòng biết ơn. Nhưng người đàn ông nói: “Tôi giúp cậu không cần báo đáp nhưng muốn cậu hứa với tôi một điều, khi cậu gặp người khác khó khăn thì cần mở lòng giúp đỡ”.

Kress luôn nhớ câu nói này và mỗi khi ai đó muốn cảm ơn anh sau khi anh đã giúp họ, anh thường nói với họ hãy ghi nhớ câu này.

Nhiều năm sau, đột nhiên có lần Kress bị mắc kẹt trong một trận lũ quét trên một hòn đảo khi đi du lịch, một cậu thanh niên đã liều mình cứu sống anh. Sau khi Kress cảm ơn cậu thanh niên, không ngờ cậu ấy cũng nói một câu giống y như câu mà Kress đã nói rất nhiều lần: “Tôi giúp ông không cần báo đáp nhưng muốn ông hứa…”

Kress cảm thấy thật ấm lòng và thầm nghĩ: “Hóa ra, mình đã tặng lòng tốt của mình cho nhiều người và cuối cùng thông qua cậu thanh niên này mình lại nhận được nó, cảm ơn Thượng Đế từ bi đã giúp con nhận ra rằng cho đi cũng chính là nhận lại”.

Nếu bạn có may mắn đọc được lời hứa này, xin vui lòng chuyển tiếp tới bạn bè và người thân của mình. Tôi tin rằng có rất nhiều người cần sự giúp đỡ của chúng ta và chính nghĩa sẽ được lan truyền, bởi vì suy cho cùng việc tốt, việc Thiện mà mọi người làm ở hiện tại cũng vì tương lai của bản thân.

1. Gặp một quán vỉa hè vào ban đêm, bạn có thể mua thêm một vài thứ mà không cần mặc cả. Nếu hoàn cảnh gia đình không khó khăn, ai lại đi bán hàng giữa trời đêm lạnh giá như vậy.

2. Gặp học sinh đi làm việc thêm ngoài giờ, đặc biệt là nữ sinh trung học, cô bé có bán gì đó bạn hãy mua một chút. Nếu không phải gia đình khó khăn, đi làm công cũng cần một sự dũng cảm, hãy cổ vũ cho cô bé.

3. Nhặt được ví tiền hãy tìm người đánh mất. Thông thường người mất ví không quan tâm đến tiền bạc mà là các giấy tờ quan trọng như CMND, giấy phép lái xe… Bạn trả lại ví tiền, người ta sẽ rất biết ơn bạn.

4. Gặp người hỏi đường, nếu bạn biết địa chỉ, hãy chủ động nói cho họ biết. Đừng sợ! Sẽ không có ai cười bạn.

5. Nếu khi đổ rác, bên trong có thủy tinh, lưỡi dao cạo, đinh ghim… xin hãy bọc lại cẩn thận để nhân viên vệ sinh hoặc người nhặt rác tránh khỏi bị thương. Hầu hết họ không có bảo hiểm y tế và chế độ chăm sóc không tốt.

Bạn làm việc tốt nhất định sẽ có phúc báo!

Năm nay tôi 81 tuổi. Câu chuyện mà tôi sắp kể là chuyện cũ do tôi đích thân trải nghiệm…

Nhà mẹ đẻ tôi ở vùng núi phía Nam của tỉnh Tế Nam. 70 năm trước khi tôi còn bé xíu, tôi vẫn nhớ trong nhà mình có một người tu Đạo. Ông ngoài 40 tuổi, trạc tuổi cha tôi. Ông rất lương thiện, thường xưng em với những người cùng trang lứa. Ông gọi cha mẹ tôi là anh chị, còn gọi tôi là cô gái nhỏ.

Những khi công việc đồng áng bận rộn, ông lại giúp tôi làm việc nhà. Lúc rảnh rỗi ông ra ngoài hành nghề y thuật, hóa duyên. Tối trở về nhà nhưng ông không thắp đèn, không ai biết ông làm gì trong phòng. Ông thường nói những lời kỳ lạ mà chúng tôi không sao hiểu được. Cha tôi thường nói ông là một người đặc biệt.

Một hôm bầu trời vô cùng trong xanh, nhưng ông lại không cho mọi người trong nhà ra ngoài

Năm đó tôi 12 tuổi, tôi có ấn tượng sâu sắc nhất về một vài chuyện có liên quan tới ông. Một hôm bầu trời vô cùng trong xanh, nhưng ông lại không cho mọi người trong nhà tôi ra ngoài. Ông cũng không giải thích vì sao như vậy. Phải đến gần trưa đột nhiên trời trở gió, tức khắc những cơn cuồng phong từ tứ phía ập tới, cuốn theo đất đá cuồn cuộn mù mịt. Những cây đại thụ bị nhổ bật rễ, cành cây tan tác rơi nghiêng ngả. Nhà bị bật nóc, giơ tay ra trước mặt cũng không thể nhìn rõ những ngón tay của chính mình. Khoảng một tiếng sau, trời mới dần dần sáng sủa trở lại và ánh mặt trời bắt đầu ló ra. Vị đạo sỹ nói: “Nếu gặp phải cơn cuồng phong này thì con người sẽ mắc bệnh nặng và bị lột mấy lớp da. Nghiêm trọng thì ngay cả tính mệnh cũng không thể giữ được”.

Vị đạo sỹ nhìn thấy trước cơn mưa

Năm ấy trời đại hạn hán. Sau 3 ngày Tam Phục đầu tiên trời mới đổ mưa. Người trong thôn đều tranh thủ ra đồng trồng hoa màu, nhưng vị đạo sỹ này lại không cho chúng tôi làm gì cả. Hóa ra 3 ngày sau có một trận mưa còn lớn hơn, dẫu có trồng thì cũng phí công vô ích, cũng sẽ bị mưa cuốn đi hết. Sau khi trận mưa lớn qua đi, đất vẫn còn rất ẩm thì ông lại thúc giục nhà tôi: “Hãy sớm đi trồng cây, đừng để lỡ mất thời vụ. Nếu không thì hoa màu sẽ chẳng thể nào nảy mầm được”.

“Vào ngày đại hỷ của nhà ta, cháu có thể mời Sư phụ của mình đến uống ly rượu mừng được không ạ?”

Một lần khác chú tôi kết hôn. Vị đạo sỹ đã thương lượng với ông nội tôi rằng: “Vào ngày đại hỷ của nhà ta, cháu có thể mời Sư phụ của mình đến uống ly rượu mừng được không ạ?”. Ông nội tôi nói: “Cậu đến ở nhà ta đã bao nhiêu năm nay, ta cũng chưa từng gặp mặt Sư phụ của cậu. Hãy mau mời ông ấy đến đây!”. Đến ngày cử hành hôn lễ, mãi cho đến khi khách khứa đều đã ra về, người trong nhà cũng không nhìn thấy bóng dáng Sư phụ của ông. Ông nội tôi bèn hỏi vị đạo sỹ rằng: “Sao cậu không mời Sư phụ đến?”. Vị đạo sỹ nói: “Sư phụ cháu đã đến từ sớm rồi, chỉ là người bình thường không thể nhìn thấy ông ấy mà thôi”.

“Nếu trong nhà có việc cần em giúp thì hãy thắp một nén hương và gọi tên em”

Vài năm sau, vị đạo sỹ nói với cha mẹ tôi rằng: “Em phải đi rồi, em không thể ở lại đây tu hành nữa. Nếu trong nhà có việc cần em giúp thì hãy thắp một nén hương và gọi tên em”. Người nhà tôi bán tín bán nghi.

Lại một năm qua đi, sau lưng bố tôi mọc một cái u ác tính, đã tiêu tốn rất nhiều tiền nhưng vẫn không khỏi. Lúc này mọi người mới nghĩ tới lời vị đạo sỹ nọ: “Thắp một nén hương và gọi tên em, em sẽ đến…”. Nhưng rốt cuộc thì ông ấy cũng chỉ là một con người, sao có thể linh nghiệm như vậy được? Người nhà tôi cũng chẳng để tâm lo nghĩ được nhiều như vậy, cứ thử xem sao.

Buổi tối bà nội tôi thắp một nén hương giữa sân và gọi tên vị đạo sỹ mau trở về. Lúc đó đang là ngày đông rét buốt, khi trời còn chưa sáng đã nghe có tiếng gõ cửa. Mở cửa ra chỉ thấy vị đạo sỹ mồ hôi mồ kê nhễ nhại, áo bông cũng ướt sũng mồ hôi. Câu đầu tiên ông hỏi là trong nhà đã xảy ra đại sự gì? Mẹ tôi bèn kể về bệnh tình của cha. Ông nhìn vào cái u ác tính của cha và nói: “Không có gì nghiêm trọng cả, cũng dễ thôi mà”. Sau đó ông khoét cái u ác tính đi và đắp thuốc lên. Hôm sau, cha tôi đã có thể trở dậy.

Phút giây bùi ngùi từ biệt và lời dặn dò khiến mặt người biến sắc

Trong bữa cơm ông nói với cha mẹ tôi rằng: “Sau này anh chị đừng thắp hương cho em nữa. Em không thể chịu được cái lễ lớn cả một bó hương như vậy đâu”. Khi sắp rời đi cha tôi hỏi khi nào thì ông quay về thăm mọi người? Vị đạo sỹ nói: “Đợi đến khi trên núi xây nhà lầu, nước trong giếng tràn vào nhà, đui đèn chúc xuống dưới, núi còn lại nửa bên, người sau khi chết không ai chôn cất thì em sẽ về thăm mọi người. Lúc đó sẽ có những biến động bất ngờ, e rằng có thể gặp được anh chị hay không còn rất khó nói”.

Cha tôi nghe xong mặt liền biến sắc. Nói rằng người chết không ai chôn, đây chẳng phải là một đại tai nạn tại nhân gian hay sao? Sau nhiều lần người nhà gặng hỏi vị đạo sỹ mới nói rằng: “Trên mặt có ấn nhìn không thấy, ấn xóa sạch rồi nạn mới qua”. Ông nói xong bèn đi mất và không bao giờ trở lại nữa. Cả nhà tôi đều khắc ghi những lời này, nhưng khó có thể hiểu được ngụ ý trong đó.

70 năm sau, bốn điều trước ông nói đều lần lượt ứng nghiệm một cách kỳ lạ, hai điều sau vẫn nằm sâu trong sự bí ẩn

Tới giờ, sau 70 năm, bốn điều trước đây ông nói đều trở thành hiện thực. Giờ đây trên núi, dưới núi đều xây nhà tầng nhà gác. Nước trong giếng cũng tràn vào nhà. Bởi lẽ bây giờ người ta dùng nước máy, trước kia phải ra giếng gánh nước về uống. Đui đèn chúc xuống là chỉ đèn điện. Trước kia đều dùng đèn dầu nên đui đèn hướng lên trên. Vùng chúng tôi là vùng núi, nhưng lại bị khai thác quá mức và không hoàn chỉnh, thế nên chỉ còn lại nửa bên là vì vậy.

Duy chỉ có câu “Người chết không ai chôn cất” vẫn chưa ứng nghiệm. Còn câu: “Trên mặt có ấn nhìn không thấy, ấn xóa sạch rồi nạn mới qua” thì dẫu vò đầu bứt tai mọi người cũng không đoán biết được liệu có chính xác hay không.

Xưa có câu: “Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài”, “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”. Con người cũng như vậy, những điều nghe thấy, những điều nhìn thấy, những điều cảm thấy đều sẽ trở thành một phần trong tâm hồn chúng ta. Dấu ấn mà vị đạo sỹ kia nhắc tới phải chăng cũng vô hình như tâm hồn mỗi người? Ắt hẳn đó là những điều không tốt, đi ngược lại với luân lý của đất trời, đi ngược lại với sự tôn kính Thần Phật.

Vậy nên khi kiếp nạn đến con người mới phải tự mình gánh chịu hậu quả do mình gây ra, mà không được các vị thần linh bảo hộ. Phải chăng chỉ có tu tâm dưỡng tính, luôn đứng về cái Thiện mới có thể xóa sạch dấu ấn đó?

Chúng ta thường nghe thấy câu nói rằng: Hãy khoan dung với người khác, bao dung với người khác…

Đối với những người quá rạch ròi đúng sai, ngược lại sẽ khiến người khác phải giữ khoảng cách với mình. Đối nhân xử thế nếu thái quá, không phân biệt đúng sai thì hại người lại hại luôn cả bản thân mình. Vì vậy, đứng trước một sự việc thị phi chưa phân đúng sai, chúng ta cần phải đối đãi như thế nào đây?

Hôm nay, chúng ta cùng điểm lại sự khác biệt giữa người phương Đông và phương Tây, xem xem rốt cuộc dùng điều gì để đo lường đúng sai mới là tốt nhất?

Người phương Đông truy cầu sự viên dung, người phương Tây lại coi trọng đúng sai

Điều người phương Đông truy cầu là sự viên dung, tuyệt đối không phải là chuyện đúng – sai. Trên thực tế điều này rất khó làm được. Người ta thường ghét nhất là người ba phải, nhưng lại không thích nhất là người quá rạch ròi đúng sai. Phàm là những người rạch ròi đúng sai, nhân duyên đều không tốt, sự việc cũng không thông thuận.

Người phương Đông từ xưa đã có yêu cầu rất cao cho mình, phân định đúng sai cần dựa trên cơ sở viên dung tương hỗ; nếu phân định đúng sai mà lại không có được sự hoàn hảo viên mãn, vậy thì bạn cũng chỉ giống như dã tràng xe cát biển Đông, kiếm củi ba năm đốt một giờ. Tuy nhiên, đúng sai không rạch ròi cũng lại mang đến nhiều hạn chế. Trong xã hội Á Đông, có nhiều người từng phạm sai lầm lại không hề hấn gì, ngược lại những người đúng lại gặp đủ chuyện xúi quẩy. Điều này chẳng phải rất kỳ lạ sao?

Còn người phương Tây, quan niệm của họ lại rất đơn giản, đúng là đúng, mà sai là sai.

Đúng và sai rất khó phân định được rõ, bởi vậy nhẫn một bước biển rộng trời trong.

Phân định đúng sai trong văn hóa xã hội Á Đông là một chuyện vô cùng khó khăn. Bởi rất nhiều khi trong cái đúng lại có cái sai, trong cái sai lại có cái đúng, người này làm đúng về phương diện này nhưng có thể sẽ làm sai về phương diện khác nào đó. Vậy nên, là người Á Đông, nếu bạn cho rằng mình càng đúng thì bạn là đang đắc tội với nhiều người.

Khi người phương Đông cãi nhau: Từ tốn mà nói đừng làm tổn thương tình cảm đôi bên. Khi người phương Tây cãi nhau: Đúng sai nhất định phải phân rạch ròi.

Người Á Đông đa phần là giảng, chỉ cần là anh em thì không được cãi nhau, có chuyện gì thì từ tốn mà thương lượng. Nếu hai anh em người Á Đông cãi nhau thì không thể phân rõ được ai đúng ai sai. Bởi vì sau khi phân rõ ai đúng ai sai thì họ sẽ không còn đồng lòng, sau này tình cảm cũng khó mà mặn nồng hơn nữa. Vậy nên khi người lớn phân xử sẽ nói rằng cả hai đều có chỗ sai, cả hai đều đáng bị mắng. Sau đó còn phải bảo với chúng rằng, chỉ khi nào anh em không cãi nhau mới là đúng, chỉ cần cãi nhau thì hai người đều sai.

Còn trường hợp hai anh em người phương Tây cãi nhau. Người lớn khi phán xử nhất định sẽ nói ai đúng ai sai rất rõ ràng.

Hiện nay trẻ nhỏ thường nhốt mình trong phòng kín, chúng bảo với cha mẹ rằng, thư của con cha mẹ không được xem.

Nhưng các bậc cha mẹ trong văn hóa phương Đông lại không chấp nhận được lý do này, không xem thì sao biết được con mình đang làm gì?

Kiểu cho phép con cái có được bí mật cá nhân riêng tư đều là những thứ của người phương Tây. Đối với người phương Tây, việc của con cái là do chúng tự chịu trách nhiệm, sau khi con cái tới 18 tuổi, chúng hầu như không còn có quan hệ gì với cha mẹ nữa.

Tuy nhiên trong xã hội người Á Đông, con cái dẫu 30 tuổi vẫn là con của cha mẹ, con cái dẫu 40 tuổi lỡ có làm sai chuyện gì đó, thì người làm cha làm mẹ lại càng thêm mất mặt.

Trong văn hóa phương Đông, có lưu truyền một câu chuyện ngụ ngôn, kể rằng:

Một người cha và con trai đang cưỡi lừa trên đường. Một người qua đường bình phẩm họ, nói rằng: “Hai người tàn nhẫn đến nhường nào! Nhìn xem con lừa đáng thương mệt mỏi làm sao”. Vì vậy, người cha xuống khỏi con lừa và để cho con trai cưỡi. Một người qua đường khác chỉ trích họ bằng những lời: “Hãy nhìn cậu con trai tồi tệ kia! Anh ta cưỡi lừa nhưng để người cha khốn khổ của anh ta đi bộ!”

Vì vậy, cậu con trai xuống khỏi con lừa và để cha cưỡi. Một người khác cũng chỉ trích họ bằng cách nói: “Hãy nhìn sự ích kỷ của ông bố! Ông ta cưỡi lừa và để con mình đi bộ”. Vì vậy người cha xuống lừa một lần nữa và bước đi với con trai, và suy nghĩ: “Bây giờ chúng ta yên ổn rồi”.

Tuy nhiên, một người khác cười họ: “Hãy nhìn sự ngốc nghếch của hai người này! Con lừa để không và chẳng ai cưỡi nó!”

Cái gì là đúng và sai ở đây? Người ta chỉ lắc đầu và thở dài: “Có hai khía cạnh với mỗi câu hỏi. Nó không có ý nghĩa gì nhiều để mà tranh cãi”.

Tuy nhiên, nếu một người với tấm lòng bao dung qua đường, mọi thứ có thể đã hài hòa hơn nhiều. Bởi vì tâm của anh ta đầy từ bi và thiện lương, do vậy thế giới quan của anh ta cũng khác. Nhìn thấy cha và con trai cùng cưỡi lừa, anh ta sẽ nói: “Con lừa chăm chỉ và trung thành biết bao! Nó phục vụ chủ thật tốt!”. Lúc nhìn thấy con trai cưỡi lừa và người cha đi bộ, anh ta sẽ nói: “Tình cảm của người cha thật lớn lao! Ông thà đi bộ còn hơn tiếp tục thoải mái và dễ dàng bằng việc cưỡi lừa”.

Lúc nhìn thấy người cha cưỡi lừa và con trai đang đi bộ, anh ta sẽ nói: “Nhìn sự khôn ngoan của người con! Cậu ta đã học được sự tôn kính người lớn tuổi như một người con và chịu đựng những khó nhọc và nghĩ đến người khác ở tuổi còn trẻ như vậy!”

Lúc nhìn thấy cả hai cha con đi bộ, anh ta sẽ nói: “Tâm của họ tốt làm sao! Họ thà đi bộ hơn làm gánh nặng cho con lừa”.

Một người với tấm lòng bao dung sẽ luôn nhìn thấy những mặt tốt và đưa ra kết luận hoàn toàn khác.

Giữa văn hóa truyền thống và văn hóa hiện đại cần nhiều hơn sự tôn trọng và dung hòa

Có thể thấy, giữa người phương Tây và phương Đông, tính cách khác nhau, nền văn hóa cũng khác nhau rất lớn. Bởi vậy cách nhìn nhận đánh giá đúng sai cũng khác biệt. Tuy nhiên, đạo lý làm người, lòng bao dung giữa người và người với nhau lại là một điểm chung không thể nào tách biệt.

Thật may mắn rằng, dù ở phương Đông hay phương Tây, bạn vẫn có thể bắt gặp những câu chuyện về lòng bao dung khiến rung động lòng người.

Nghĩ về người khác nhiều hơn một chút, đặt mình vào vị trí của người khác để nhìn nhận và suy xét, bạn sẽ thấy rằng, dẫu là người phương Tây hay phương Đông, dù cho nền văn hóa có khác biệt, thì đúng – sai ấy cũng không còn tuyệt đối nữa.

Cuối cùng, bạn dẫu có lý cũng cần biết bao dung người khác, bạn dẫu thẳng thắn đến đâu cũng nên giữ một tâm thái bình hòa. Và nếu lòng người đủ bao dung, thì đúng hay sai sẽ không còn tuyệt đối!

Theo giáo lý nhà Phật, ân báo phúc đức của bạn cũng có liên quan đến con cái. Quá mức nuông chiều con không những làm hao tổn ‘phúc đức’ của chúng, hơn nữa còn làm hao tổn ‘phúc đức’ của bản thân mình.

Trong “Đạo đức kinh”, Lão Tử viết rằng: “Thiên đạo vô thân, duy thân thiện nhân”, nghĩa là đạo trời không phân biệt hay thiên vị bất cứ ai, mà chỉ thường ban những thứ tốt đẹp và may mắn cho người lương thiện tốt bụng. Nhiều người cảm thấy khó lý giải câu nói này, ở đây chúng ta sẽ lấy phương pháp nuôi dạy con cái của các bậc cha mẹ ngày nay để làm một phép so sánh.

Có rất nhiều người sợ không nuôi nổi một đứa trẻ mà quyết định đi phá thai, bởi họ nghĩ nuôi con đã rất vất vả huống chi lại thêm một đứa trẻ khác. Trong tiềm thức của rất nhiều người, đều cho rằng con cái là do mình nuôi dưỡng, gia đình là do mình chống đỡ. Nhưng sự thật không phải như vậy…

Đầu tiên chúng ta cần phải biết rằng, mỗi một người đều có phúc báo của bản thân, mỗi một đứa trẻ đầu thai đến cũng mang theo phúc báo của riêng mình. Nhìn thì thấy do cha mẹ nuôi dưỡng con cái, nhưng thực ra là do chính phúc báo của đứa trẻ đang nuôi dưỡng chúng. Theo giáo lý nhà Phật thì đây gọi là “cộng nghiệp”.

Thành quả của một việc là do phúc báo quyết định, chính là phúc báo cùng nhau tích lũy. Ác nghiệp cũng như vậy. Ngày nay môi trường bị tàn phá nghiêm trọng, chúng ta đều đổ lỗi cho người khác, nhưng đến cuối cùng mới phát hiện ra tất cả mọi người đều đang tham gia phá hoại môi trường. Ví như sử dụng túi nylon, quần áo chỉ rách một chút liền đem vứt đi, rửa xe, trang hoàng, tẩy rửa nhà vệ sinh…, những thứ này đều là sản phẩm hóa học. Mỗi ngày chúng ta đều dùng đến, chỉ cần bạn có dùng thì chính là đã và đang phá hoại môi trường rồi. Đây cũng là cùng chung ác nghiệp.

Lão Tử từng nói: đạo trời không phân biệt hay thiên vị bất cứ ai, mà chỉ thường ban những thứ tốt đẹp và may mắn cho người lương thiện tốt bụng.

Thiên đạo vô thân”, đạo trời không thiên vị bất cứ ai, ngay cả khi đó là con của bạn

Mỗi cá nhân đều có nghiệp lực và mệnh của riêng mình, nhưng rất nhiều người đều không rõ ràng điểm này. Muốn con cái phải học tập, liền cho con đi học trường này trường nọ, cứ nghĩ chỉ cần như vậy là có thể bồi dưỡng chúng trở thành nhân tài. Nhưng trên thực tế, đầu tiên chúng phải có số mệnh như vậy.

Hay như việc nuôi dưỡng con cái, mặc dù là dùng tiền của cha mẹ, nhưng có khi thứ tổn hao lại chính là phúc báo của con. Cho dù cha mẹ có thể cho, nhưng con cái không nhất định có thể dùng, bởi cần phải xem mệnh của chúng như thế nào. Đây chính là “thiên đạo vô thân”. Rất nhiều người quá mức nuông chiều con cái, cho rằng có thể dùng tiền nuôi dưỡng chúng, nhưng lại không hay biết rằng, nếu dùng quá nhiều tiền vào những chuyện vô nghĩa, ngược lại càng tổn hao phúc báo của con.

Xưa kia mời thầy dạy học, điều đầu tiên thầy sẽ dạy học trò là nhân cách

Nói về việc giáo dục con trẻ ngày nay, nhiều bậc cha mẹ không tiếc bỏ ra bao nhiêu công sức và tiền của để mời thầy, gia sư, ép con học hành. Thời cổ đại, các vị đế vương muốn giáo dục con cháu cũng cho mời thầy, nhưng so với hiện tại lại có sự khác biệt rất lớn. Thời xưa mời thầy, bài học đầu tiên thầy sẽ dạy cho học trò là nhân phẩm và nhân cách, sau đó mới dạy đến kỹ thuật, vẽ tranh, viết văn, làm thơ…

Ví như Tào Tháo, là nhà quân sự kiệt xuất cuối thời Đông Hán, vốn một đời kiêu hùng nhưng dạy con vô cùng nghiêm khắc. Những người con trai của ông cũng rất thông minh, tài năng. Ví như Tào Phi “bác văn cường thức, tài thuật kiêm bị”, Tào Thực tài trí hơn người, Tào Chương võ thuật siêu quần… Những người con tài giỏi cũng chính là kết quả của việc Tào Tháo vô cùng coi trọng việc giáo dục.

Để dạy con thành tài, Tào Tháo đã lựa chọn cho các con trai mình những người thầy tốt nhất. Mục tiêu lựa chọn thầy của ông là: Đức hạnh đường đường chính chính, thâm minh quốc pháp, đó chính là mẫu người như Hình Ngung.

Sau khi Tào Phi làm thái tử, Hình Ngung cũng được Tào Tháo phái đến làm thầy của Tào Phi. Ngoài Hình Ngung ra, Tào Tháo còn phái cả Bình Nguyên và Trương Phạm đến phụ tá cho Tào Phi. Tào Tháo rất khách quan nói với họ rằng, con trai của ta không ra gì, sợ nó khó đi đường chính, nên mới nhờ các người khuyên bảo để giúp cậu ta tu chỉnh.

Hay như Gia Cát Lượng, mặc dù là một tướng chức vị cao, nhưng cả đời lại rất giản dị, tự mình thực hiện chuẩn tắc làm người “kiểm dĩ dưỡng đức”, hy vọng hậu thế có chí lớn, chăm chỉ và sống giản dị.

Ông từng viết cho con trai lên 8 của mình bài “Giới tử thư” tổng kết kinh nghiệm cả đời của Gia Cát Lượng. Trong thư ông viết: “Người quân tử lấy tĩnh để tu thân, kiệm để dưỡng Đức, không đạm bạc thì không sáng chí, không tĩnh lặng thì trí không cao. Trượng phu cần tu tâm tĩnh lặng, cũng cần tu học, không học thì không thể có tài năng quảng đại, không có chí thì việc học không thể có thành tựu”.

Gia Cát Lượng nhắc nhở con cái muốn đạt tới tĩnh cần không ngừng tu thân và tự kiểm điểm bản thân. Muốn làm được Kiệm cần phải bồi dưỡng tài năng đức hạnh và tiết tháo cao thượng. Tâm mà không trong sáng có nhiều dục vọng thì không thể có chí hướng rõ ràng, không an định tĩnh lặng thì không thể thực hiện được lý tưởng cao xa. Để biến lý tưởng thành hiện thực cần phải không ngừng học tập tri thức, không có ý chí kiên định thì không thể nào thành công được.

Quay lại thời hiện đại, dường như bởi mải chạy theo với thời cuộc, nhiều bậc phụ huynh khi mời giáo viên cho con, thì giáo viên không còn dạy nhân phẩm và nhân cách nữa, đều chỉ là dạy kỹ thuật, nào làm toán, nào ngoại ngữ… Vì vậy mà rốt cuộc đã không giải quyết được vấn đề gốc rễ.

Làm bậc cha mẹ nên nghiêm khắc với con cái, như vậy mới có ích đối với sự trưởng thành của con. Quá lãng phí tiền của cho con cái chỉ làm hao tổn phúc báo của chúng mà thôi.

Về phương diện này, có lẽ quan điểm của người Mỹ khiến chúng ta phải học hỏi. Đa phần người dân Mỹ đều cho rằng họ là người gìn giữ tài sản, chứ không phải là người chủ sở hữu. Bởi vậy, bản thân không nên chiếm đoạt những tài sản đó, mà phải tặng lại cho người khác, tặng lại cho xã hội mới là tốt. Họ cũng không để lại quyền thừa kế tài sản cho con cái.

Những người dân Mỹ, nhất là những người càng thành công, càng giàu, thì đều nhận định rằng, quá trình tích lũy tiền bạc là một quá trình vô cùng thú vị. Vậy nên họ không muốn tước đoạt đi loại quyền lợi này của con cái. Cũng bởi vậy, họ bằng lòng dạy cho con cái những điều tâm huyết cần có ban đầu, còn việc kiếm tiền là dựa vào năng lực tự thân của mỗi đứa trẻ.

“Để lại tài phú cho con cháu, chúng không giữ nổi; để lại sách vở cho con cháu, chúng không chịu đọc. Vậy nên chỉ có thể để lại âm đức cho con cháu, đây mới chính là con đường đúng đắn”.

Lời giáo huấn này của cổ nhân vẫn luôn khiến cho chúng ta ngày nay phải suy ngẫm.